In een land, ver weg van hier, leefde een kunstschilder die door de jaren heen vrij beroemd was geworden.

Op een dag kreeg hij bezoek van een rijk man, die graag geld uitgaf aan kunst en die wilde zien of zijn manier van schilderen hem beviel.

De rijke heer bekeek de schilderijen en vond ze heel mooi. “Prachtig”, zo sprak hij, “uw schilderijen zien er eenvoudig uit maar toch perfect uitgevoerd. Ik zou graag eentje bestellen. Kan u mij een haan schilderen, zo één met mooi gekleurde veren en een golvende staart? Dat lijkt me niet al te moeilijk.”

“Dat kan.” antwoordde de artiest, “Maar ik heb er wel wat tijd voor nodig.”

“Ach zo?” reageerde de rijke man, “Wel, ik moet nu toch op handelsreis en kom over 12 maanden weer langs.”

Na zijn reis kwam de rijke handelaar terug om zijn schilderij op te halen, maar de kunstenaar zei dat het nog niet klaar was.

De rijke heer was teleurgesteld maar geduldig en zei dat hij zou terugkeren na nog eens 12 maanden.

Daarna verscheen hij weer ten huize van de schilder, maar die verontschuldigde zich opnieuw, want het kunstwerk was nog steeds niet afgewerkt.

Zijn opdrachtgever was geïrriteerd: “Mijn geduld is in feite al op, maar goed, ik kom over 12 maanden een laatste keer terug. Maar als het schilderij dan niet af is, dan kan u het vergeten en gaat de koop niet door.”

Na die periode ging de rijke man terug langs bij de kunstschilder. Vol verwachting vroeg hij naar het schilderij, maar de artiest zei: “ Ik ben blij u te zien. Heb alstublieft wat geduld. Gaat u hier maar zitten in het tuinpaviljoen.” En hij plaatste ondertussen een blanco doek op de schildersezel.

Verwonderd ging de heer zitten in een gemakkelijke zetel van het paviljoen en keek hoe de schilder zijn verf en penselen klaarmaakte.

De artiest toog aan het werk en in 10 minuten tijd schilderde hij  een prachtig, perfect portret van een mooie haan.

De rijke man was stomverbaasd: “Wat is me dat nu? Ik heb zo lang gewacht, drie jaar lang, op mijn schilderij, en nu heeft u slechts 10 minuten nodig om dit kunstwerk te maken.”

De kunstschilder glimlachte vermoeid en vroeg de heer om mee te komen naar zijn atelier. Daar, in de grote schilderstudio, viel de mond van de kunstkoper open van ontzag: aan de muren hingen honderden schetsen en doeken van hanen, allemaal pogingen om een perfect werk te kunnen schilderen.

Eindelijk begreep de rijke man dat het helemaal niet gemakkelijk was om zulk perfect schilderij te maken, ook al leek het simpel van stijl. Hij betaalde de artiest goed, hing het schilderij thuis op een ereplaats en was er heel gelukkig mee.

Dit verhaal kunnen we vergelijken met het leerproces van Tai Chi.

Mensen die het niet kennen en een demonstratie bijwonen, zien enkel “eenvoudige” bewegingen die gemakkelijk lijken. Beginners zeggen vaak: “Tai Chi ziet er leuk uit, niet te moeilijk, ik hoef dan niet veel te oefenen of me in te spannen.” Er zijn er die op dat niveau blijven steken en dat is oké voor hen.

Maar hebt ook de zogenaamde Tai Chi-fanaten: zij willen er alle weldoende voordelen uithalen en proberen zich steeds te verbeteren. Maar dat is niet gemakkelijk! Op een gegeven moment denken ze: “Yes! We hebben het! Zo moet het!” maar het volgend moment is dat gevoel verdwenen en beginnen ze met goede moed opnieuw aan de oefening.

Tai Chi goed beoefenen, is een langdurig leerproces met veel en hard werk.

De schijnbaar eenvoudige bewegingen zijn het resultaat van langdurige inspanningen, er is geen eindpunt, er is altijd ruimte voor verbetering.

Om je Tai Chi te verbeteren, is het essentieel om regelmatig te oefenen, de Tai Chi-principes te begrijpen en ze te integreren in je oefensessies.

Volgens Dr. Lam is beoefenen van Tai Chi zoals een berg beklimmen. Naarmate je hoger op de berg geraakt, hoe mooier de uitzichten gaan zijn. Maar vergeet nooit wat Sun Lu Tang ooit zei: “Het gaat niet om het bereiken van de top van de berg, maar wel de reis er naar toe en hoe leuk die reis is.”

De volgende principes zullen ervoor zorgen dat je Tai Chi verbetert, zodat je op een hoger deel van de berg geraakt: jing (静), song (松), chen (沉) en huo (活). Deze vier principes vullen elkaar aan. Dus je hoeft niet volledig bedreven te zijn in de ene voordat je naar de andere gaat. Ze hebben een positieve invloed op elkaar, zodat je door vooruitgang te boeken bij de ene, alle andere ook verbetert.

Sommige van de onderstaande concepten zijn mogelijks op dit moment nog niet duidelijk voor jou. Laat dat je niet te veel afschrikken. Naarmate je verder komt, zul je ze beter begrijpen. Naarmate je niveau van Tai Chi verbetert, zullen de woorden een diepere betekenis krijgen.

JING

Jing betekent “mentale rust of sereniteit”. Denk aan de rust in je geest; denk aan rust van binnenin. Stel je voor dat je in een rustige omgeving bent, zoals aan een mooi meer of ergens boven op de berg. Als je dit regelmatig doet, word je al snel stil van binnen en kun je je concentreren op wat je lichaam aan het doen is. Een andere manier om jing te bereiken, is door meer opmerkzaam te zijn van je lichaam of in het moment te zijn.

Het zal tijd kosten om een ​​zekere mate van mentale rust te bereiken. Maar als je het eenmaal hebt bereikt, onthoud je de route. De volgende keer dat je oefent, zal je geest sneller in staat zijn om zich naar dezelfde toestand te verplaatsen, en zul je in staat zijn om door te gaan naar een hoger niveau. Jing verbetert de ontspanning. Het helpt je om je beter te concentreren. Dit verbetert op zijn beurt je evenwicht en verlicht de spierspanning. Het belangrijkste is dat het een ruimte creëert voor je qi (levensenergie), om te circuleren en te ontwikkelen.

De mentale rust van Tai Chi verschilt van sommige andere vormen van meditatie. Terwijl je van binnenin sereen bent, ben je je nog steeds bewust van je omgeving en in staat om de situatie om je heen op elk moment te beoordelen – ook met aandacht voor de omgeving. Een meer jinge mentale toestand zal je helpen om effectiever om te gaan met elke crisis in het echte leven. Als je het nodig hebt, kan het zachtjes tegen jezelf zeggen van het woord ‘jing’ je helpen om in die toestand te komen.

SONG

Song wordt vaak vertaald als “ontspanning”, maar het betekent meer dan dat in het Chinees. Het geeft een gevoel van loskomen van de gewrichtsvlakken en het rekken van de gewrichten. Stel je voor dat al je gewrichten van binnenuit zachtjes openen, loskomen of uitgerokken worden. Neem bijvoorbeeld je schoudergewricht. Als je dat gewricht voorzichtig uitrekt, voel je een klein kuiltje op de bovenkant van de schouder. Als je het schoudergewricht aanspant, verdwijnt het kuiltje.

Pas dit idee nu toe op andere gewrichten, natuurlijk zou je niet in staat zijn om nog een kuiltje te maken. Visualiseer dat ze loskomen. Maak in de bovenste ledematen uw ellebogen, polsen en vingergewrichten los door ze in de tegenovergestelde richting uit te rekken, bijna alsof je het gewricht voorzichtig opentrekt. In de wervelkolom moet de versoepeling verticaal zijn. Visualiseer je wervelkolom als een touwtje dat je voorzichtig aan beide uiteinden uitrekt. Strek voor de onderste ledematen je heupgewrichten en kniegewrichten voorzichtig naar buiten, zodat je benen een boog vormen.

Deze methode van losmaken vormt een soort gecontroleerde ontspanning. Song helpt je qi krachtig door de gewrichten te stromen, bouwt interne kracht op. Het zal ook je jing verbeteren. Wanneer je gewrichten meer ontspannen zijn, wordt je geest meer jing, en naarmate je geest meer jing wordt, zal het op zijn beurt je gewrichten verder ontspannen.

Probeer minimaal twee weken aan één principe te werken voordat je verder gaat met een ander. En kom regelmatig terug naar deze principes en je zult iedere keer andere en mooiere uitzichten ontdekken.

Geniet van je reis. Geniet van je Tai Chi.

Wel kent Tai Chi vier heel bekende stijlen.

Chen-stijl

De Chen-stijl is de oudste van alle Tai Chi-stijlen. Deze stijl is ontwikkeld door Chen Wangting in het dorp Chenjiagou (Chen-dorp) in het hart van China rond het einde van de 16^de eeuw. Het is een eerder martiale stijl die gekenmerkt wordt door de afwisseling van trage en explosieve bewegingen, lage standen en spiraalvormige interne bewegingen.

Yang-stijl

Yang-stijl werd ontwikkeld door Yang Luchan (°1799), zijn familieleden en zijn leerlingen. Meneer Yang wijzigde wat hij in het Chen-dorp had geleerd en begon zijn eigen school in Beijing. Hij maakte de stijl zachter en ronder. Het is de meest beoefende stijl in zowel China als in het Westen.

Wu-stijl

Wu Quanyou was de beste student van Yang. De Wu stijl die hij ontwikkelde is de meest compacte van alle Tai Chi stijlen.

Om het verhaal nog iets ingewikkelder te maken bestaat er ook een tweede Wu Stijl, ontwikkeld door Wu Yuxiang. Die leerde zowel bij Yang als bij Chen en gaf les aan de Hao-familie. Daarom wordt deze stijl ook wel eens de Wu-Hao stijl genoemd.

Sun-stijl

Deze stijl is de jongste van alle Tai Chi stijlen. Sun Lutang (°1860 – +1933) was een expert in Kunf-Fu. Hij leerde pas op latere leeftijd Tai Chi van iemand van de Hao-familie. Hij was de eerste persoon die Tai Chi aan vrouwen leerde.

Bij de Sun Stijl staat men duidelijk hoger waardoor het minder belastend is voor de gewrichten van de onderste ledematen. Het is duidelijk de zachtste van alle stijlen en wordt daarom vaak aangeraden aan mensen met gewrichtsklachten. Daarnaast heeft de Sun stijl verschillende raakpunten met Qigong.

Dr. Paul Lam aan het woord:

Ik beoefen regelmatig verschillende vormen van Tai Chi. Ik geniet van de verschillende stijlen en van de verschillende vormen en de 15 Tai Chi for Health-programma’s. Ze zijn allemaal verschillend en hebben een grote diepte. Ik moet toegeven dat de vormen in Chen-stijl extra spannend zijn. De Chen 36 vorm, de Chen 56 vorm en de 36 Chen zwaard vorm zijn het meest complex en fysiek veeleisend.

Tai Chi for Energy (TCE) en TCE Deel II zijn samengesteld uit Sun- en Chen-bewegingen. Het zijn eenvoudigere programma’s, maar met heel veel diepgang. Tai Chi for Energy heeft drie bewegingen in Chen-stijl en drie bewegingen in Sun-stijl. Alle Tai Chi-vormen worden gekenmerkt door yin en yang. Dit zijn twee tegenpolen die met elkaar balanceren en elkaar harmoniseren. Door de yin en yang harmonie, ontwikkelt de Qi – de innerlijke levensenergie – zich. Qi circuleert door het lichaam en hoe sterker de Qi, hoe gezonder de persoon. Het activeren van Qi is het uiteindelijke doel van Tai Chi.

De manier waarop Tai Chi for Energy beide stijlen in balans brengt, zorgt voor bijna magische resultaten. Door dit TCE programma regelmatig te oefenen, worden mijn Chen- en Sun-vormen aanzienlijk beter. Hoe is dit te verklaren? Hoe meer ik deze vorm oefende, hoe meer diepte ik in deze vorm kreeg. Ik heb ontdekt dat de Chen-stijl, die krachtiger is, yang vertegenwoordigt en de zachtere Sun-stijl yin. Maar beide stijlen bevatten echter yang en yin in al hun vormen. Het mengen ervan is als het creëren van een dubbele helix van een spiraal.

Jaar na jaar wordt mijn gevoel van de innerlijke kracht van TCE en TCE Deel II voelbaarder. Het is heerlijk om deze sets te oefenen. Je weet niet hoe je de complexiteit van deze yin en yang-concepten volledig kunt begrijpen, maar volg gewoon de eenvoudige principes en blijf de sets oefenen en de kracht zal naar je toe komen.

Ik wil dit heerlijke gevoel dat je krijgt van Tai Chi for Energy, met meer mensen delen.

Yin-Yang

Het symbool hierboven is vrij algemeen bekend, maar weinigen weten wat het echt betekent, behalve dat het iets te maken heeft met tegenstellingen of dualiteit.

Een andere benadering is te beschrijven wat het niet is. Het is geen kracht of energie. Je kunt het niet zien, voelen, ademen of horen. Het heeft geen fysieke aanwezigheid, maar zoals de Chinezen zouden zeggen, het bestaat.

Het is in wezen een filosofisch concept, een middel waarmee men de aard van het bestaan ​​kan begrijpen zonder zijn toevlucht te hoeven nemen tot wetenschap of theoretische natuurkunde.

Aan Yin en Yang denken in termen van tegenstellingen is misleidend. Het ene ding als tegengesteld aan het andere noemen, impliceert dat ze vast en onveranderlijk zijn, maar dat is in strijd met wat de segmenten binnen de cirkel tonen.

Wat het symbool weergeeft is de totaliteit van het bestaan ​​(de buitenste cirkel – tai chi, het grote ultieme in het taoïstische denken) waarbinnen alle dingen te allen tijde in een constante staat van toename verkeren (Yin – het donkere segment, tot Yang – het lichte segment ) gevolgd door afname (Yang naar Yin). De kleine cirkels in het midden van elk segment vertegenwoordigen het altijd aanwezige potentieel voor verandering, dat wat toeneemt, zal uiteindelijk afnemen en omgekeerd. Er zijn geen absolute waarden en daarom kunnen er ook geen tegenstellingen zijn – alleen maximale en minimale mogelijkheden.

Het concept van Yin en Yang heeft zijn oorsprong in het oude China, ver terug in de tijd, en werd de basis van de klassieke Chinese wetenschap, religie, filosofie en geneeskunde. Het bekende symbool hierboven echter, is slechts een paar honderd jaar oud ! Deze figuur wordt Taijitu genoemd, de voorstelling van het concept Taiji / Tai Chi : “het allergrootste ultieme” of “kosmos”, uit de Tao-filosofie. In het taoïstische denken wordt het bestaan ​​tot stand gebracht en in stand gehouden door de levensenergie chi of qi (niet de chi uit het concept Tai Chi!) en het in balans houden van deze energie kan worden bereikt door Yin en Yang te harmoniseren.

Taijiquan / Tai Chi Ch’uan “grote ultieme vuist” is de krijgskunst die gebaseerd is op deze ideeën (wij korten deze naam echter af tot Tai Chi).

Yin-Yang in de beoefening van Taijiquan / Tai Chi Ch’uan

Om de manier waarop Yin-Yang in Taijiquan wordt toegepast te begrijpen, moet een beoefenaar de vormen en de toepassingen die erachter liggen onderzoeken. De vormen en toepassingen hebben hun specifieke bedoeling en worden daarom op die juiste manier uitgevoerd.

Het is binnen de vormen en toepassingen dat men zowel Yin-Yang als energie-uitwisseling het best in actie kan zien.

Yin-Yang tabel

Yin / Yang

Reactie / Actie
Toegeven / Verstevigen
Lijkt klein / Lijkt groot
Rust / Beweging
Krimpen / Groeien
Absorberen / Vrijlaten
Terugtreden / Naar voor treden
Verdedigen / Aanvallen
Verbergen / Onthullen
Volgen / Leiden

De tabel  geeft een overzicht van enkele kenmerken van Yin en Yang waarnaar in elke bepaalde Taijiquan-beweging kan worden gezocht. Dit zijn geen zuivere tegenstellingen, het is gewoon een lijst van relatieve kwaliteiten die kunnen worden waargenomen tijdens een gekozen beweging of houding.

Het basisprincipe (zoals vermeld in deel 1) is dat Yin en Yang voor altijd veranderen, de een in de ander in een continue cyclus. Hieruit volgt dat de ene uiteindelijk zal worden overwonnen door de andere, simpelweg omdat alles wat toeneemt of uitbreidt (Yang) geen energie meer heeft en instort in zijn tegendeel (Yin). Daarom, terwijl Yang-energie Yin-energie kan overweldigen, kan Yin Yang overwinnen door toe te geven en Yang zichzelf te laten uitputten. Het is de manier van toegeven en de daarop volgende reactie waarop de taijiquan-vormen zich baseren.

Referenties:

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_martial_arts
2. https://en.wikipedia.org/wiki/Styles_of_Chinese_martial_arts#section_2
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Taoism
4. https://www.jungtao.edu/school (pagina niet meer beschikbaar)
5. https://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_martial_arts

Geschreven door Richard Howell (aangepaste versie)

Maar al te vaak hebben we ons lichaam gedurende vele jaren onbewust verkeerd gebruikt, zodat de ruggengraat zelfs vervormd kan zijn.

Daarom is het belangrijk om de nieuwe lichaamshouding voorzichtig toe te passen tot het lichaam zich op natuurlijke wijze heeft hersteld in een betere toestand.

Hoe doen we dat?

• NIET een betere houding aannemen door overdreven spierspanning te gebruiken.
• WEL regelmatig en dagelijks toepassen van oefeningen die het lichaam ontspannen en die de gewrichten en ruggengraat op één lijn plaatsen.

Onze beenderen, spieren en bindweefsel zijn een hele structuur van verschillende onderling afhankelijke en verbonden punten. Het gebruik van “zachtheid/ontspanning om hardheid/spanning te overwinnen” is een therapeutische benadering die een langdurig effect zal hebben. Échte verbetering heeft tijd en regelmaat nodig. Het is heel belangrijk te weten hoe en wat te oefenen. Kwaliteit komt vóór kwantiteit: beter goed oefenen dan veel oefenen! Deze methode is heel anders dan de atletische benadering van “no pain, no gain”   ( zonder pijn, geen vooruitgang ) en het steeds verder verleggen van de fysieke grenzen.

Wat zo fijn is aan het zachte Qi Gong is dat na verloop van tijd de oefeningen steeds makkelijker uit te voeren zijn. Vertrouwen brengt dan meer stabiliteit en meer bewegingsmogelijkheid. Zo zullen we meer bereid zijn te blijven oefenen. Zachte Qi Gong is niet inspannend, maar stimulerend. We zullen ons beter voelen ná het oefenen dan er voor.

“Het moeilijke is niet het harde werk en de toewijding bij het oefenen, maar wél geen voordeel halen uit onze inspanningen.” –Yang Zhenduo.

Wat is het fijn om na een lange winter je schoenen uit te doen en het warme lentegras onder je blote voeten te voelen! Maar is het ook slim?
Wat zijn de voor- en nadelen van Tai Chi en Qigong (en andere sporten) op blote voeten?
En als je graag schoenen draagt, welke zijn dan het meest geschikt voor deze sporten?

Ik heb het altijd heerlijk gevonden om op blote voeten rond te lopen. Ook Tai Chi en Qigong vind ik fijner en diepgaander zonder schoenen. Toch heb ik me door verschillende, vooral Chinese leraren bang laten maken voor dat rechtstreekse contact met de aarde.

Nu de zomer zich (voorzichtig) aankondigt komt de vraag weer in me op: uit met die schoenen?

Of toch maar niet?

Blote voeten

In zijn boek Running Barefoot schrijft de Amerikaanse atleet Michael Sandler dat mensen die hardlopen op blote voeten minder vaak kwetsuren oplopen. Voeten zijn immers als supercomputers: ze vergaren constant informatie uit de grond en geven die door aan de hersenen. Schoenen (‘voetgevangenissen’, volgens sommige blotevoeten-fanatici) blokkeren uiteraard een groot deel van die informatiestroom. Daarom maak je met schoenen meer kans om je evenwicht te verliezen of je voet om te slaan dan zonder.

Een andere deskundige op het gebied van blote voeten is de bioloog Daniel Howell van de Liberty University in Lynchburg (VS). Volgens Howell is het risico op aandoeningen en kwetsuren vele malen groter wanneer je schoenen draagt dan wanneer je blootsvoets loopt. Hij beweert dat 90% van de aandoeningen die podologen behandelen toegeschreven kunnen worden aan het dragen van schoenen.

Toch is hij geen fanatieke tegenstander: “Schoenen zijn ideaal om te dragen in een aantal welomlijnde situaties, bijvoorbeeld bij bepaalde sociale gelegenheden, wanneer het erg koud is of op plaatsen waar veel glas ligt of andere scherpe voorwerpen.”
Ondanks dat draagt de ‘barefoot professor’ al tien jaar lang nauwelijks schoenen, zelfs niet tijdens zijn colleges.

Toch schoenen?

Ondanks de vele voordelen van blote voeten, is Tai Chi of Qigong op blote voeten voor heel wat mensen moeilijk of zelfs af te raden.

Schoenen bieden je allereerst steun en houvast, wat een pak veiliger is, zeker voor mensen met een wankel evenwicht.

Schoenen bieden uiteraard ook bescherming tegen glas, scherpe voorwerpen en niet te vergeten teken of andere vervelende beestjes.

Een goede schoen absorbeert ook schokken en daar heeft heel het lichaam baat bij. Schokken belasten immers je beenderen, ligamenten en gewrichten.

Vanuit Chinees oogpunt blokkeert koude de ‘vrije stroom van Qi, bloed en vloeistoffen’. De Borrelende Bron (yongquan) zit ongeveer in het meest holle deel van de voetzool. Hier stijgt de nierenergie op in het lichaam. Als kou hier binnendringt, voelt heel je lichaam koud aan.

Ook vocht kan het lichaam binnendringen en ziekte of pijn veroorzaken, zeker voor mensen die al kampen met gewrichtsproblemen.

Tenslotte zijn schoenen belangrijk voor mensen met diabetes. Wondjes aan de voeten zijn voor hen vaak moeilijk te genezen en kunnen leiden tot serieuze ontstekingen.

Schoenen voor Tai Chi en Qigong

Er zijn heel wat schoenen op de markt die speciaal voor Tai Chi en Qigong werden ontworpen, maar hoogst waarschijnlijk hoef je helemaal niks nieuws aan te schaffen. Gewone sportschoenen of andere platte schoenen zijn meestal voldoende.

De ideale schoen voor Tai Chi of Qigong is plat, buigzaam, licht, met een dunne, stoffen of leren zool.

plat – Schoenen met een hiel zijn minder geschikt omdat je er iets moeilijker je evenwicht op kan bewaren. Ook veranderen zulke schoenen de structuur van je lichaam en dus je manier van bewegen.

buigzaam – Bij veel Tai Chi-bewegingen ga je je voeten afrollen. Met al te stijve schoenen zoals wandelschoenen is dat erg moeilijk. Bovendien wil je zo veel mogelijk contact met de grond.

licht – Zeker voor die Tai Chi-vormen waarbij je veel benen- en voetenwerk doet (kicks) is het belangrijk om geen blok aan je been te hebben.

dunne, stoffen of leren zool – Dunne zolen geven je meer informatie vanuit de grond en dus beter evenwicht. Rubberen zolen zijn vaak heel buigzaam, maar hebben als nadeel dat je er te veel grip mee hebt. Bij Tai Chi ga je vaak roteren met een hiel op de grond,. Voor beginners geeft dat met een rubberen zool soms te veel druk op de knieën.

genoeg steun – ook in de breedte, voor extra evenwicht

Conclusie

Tai Chi en Qigong beoefenen op blote voeten blijft een fantastische ervaring. Het verhoogt zeker het plezier en de weldadige effecten ervan. Toch is het belangrijk om voorzichtig te zijn, zeker als je fragiele voeten hebt, moeite hebt met evenwicht, breekbare botten of gewrichten hebt of als je heel gevoelig bent voor kou.

Het allerbelangrijkste is uiteraard dat je je goed voelt bij wat je doet. Alles hangt af van de temperatuur en de ondergrond. Oefen je in een zaal met koude stenen of met warm tapijt? Of oefen je buiten op een plein of een grasveld?

Als je van plan bent om blootsvoets Tai Chi of Qigong te gaan doen, geef jezelf dan in ieder geval de tijd om je aan te passen. Ook je voeten moeten immers wennen aan de nieuwe omstandigheden.

Chi en adembeheersing

Chi is een moeilijk te definiëren begrip, maar zeer belangrijk in de beoefening van tai chi. Veel meesters beschouwen chi als de kern, het wezen van tai chi. Het is een psycho-fysiologische kracht die direct verband houdt met de ademhaling. In de yoga wordt die energie prana genoemd. Het equivalent daarvan is innerlijke energie, vitaliteit, ofwel ‘iets’ dat het hele lichaam doorstroomt, hoewel alle genoemde begrippen de lading feitelijk niet dekken.

Lichamelijk en geestelijk welbevinden
Veel tai chi-meesters doen er het zwijgen toe als het over de precieze definiëring van chi gaat. Het ervaren (voelen) van chi heeft in elk geval alles te maken met het lichamelijk en geestelijk welbevinden, ofwel ‘je goed in je vel voelen’. Veel tai chi-beoefenaars getuigen dat die aanzwellende kracht (chi) in de navelstreek begint en met een golvende beweging door het lichaam trekt. Tijdens het beoefenen van tai chi – ‘s ochtends en ‘s avonds – is naast ontspannen bewegen de juiste ademtechniek belangrijk om chi vrij te laten stromen.

Tai chi en op de juiste wijze ademen

Volgens de tai chi-filosofie houdt de ademhaling direct verband met de gezondheid. Langzaam, diep en regelmatig ademen vormt een van de hoekstenen, vergelijkbaar met de volledige yoga-ademhaling. De algemene regel is dat bij de beoefening van tai chi geen kracht maar concentratie wordt gebruikt, en dat de ademhaling moet samensmelten met de tai chi-bewegingen. Tijdens het oefenen bestaat de ademhaling uit drie aspecten:

In- en uitademen
Adem in en uit door de neus, nooit door de mond.

Verzamelen van chi
Deze fase omvat het verzamelen van chi. Abrupte, schokkerige tai chi-bewegingen zijn een teken dat chi niet wordt opgeslagen in het lichaam, dus niet vanuit de navel opwelt. De vloeiende bewegingen vanuit het middel horen op natuurlijke wijze samen te gaan met de ademhaling. In een notendop komt het erop neer dat in principe alle sluitende tai chi-bewegingen gecoördineerd worden met inademen, en alle openende bewegingen met uitademen. Volg daarbij het principe van inademen bij optillen en uitademen bij wegwerpen. Het voelt aanvankelijk wellicht wat vreemd, maar uiteindelijk wordt de tai chi-ademhaling intuïtief, omdat het volgens kenners de meest natuurlijke manier van ademen is.

Elke dag oefenen
Elke dag tai chi beoefenen maakt de ademhaling vanzelf natuurlijker, dieper en regelmatiger. Laat alle bewegingen vloeiend vanuit het middel plaatsvinden. Beweeg dus nooit een arm of been zonder dat het lichaam (vanuit het middel) meedoet. Elke beweging dient gestuurd te worden door het middel, waarbij de langzame ademhaling in harmonie is met de trage bewegingen.

Beweeg als een tijger

Samenvattend komt het erop neer dat bij tai chi alle houdingen (bewegingen) ontspannen, geconcentreerd en vanuit het middel moeten worden uitgevoerd, ongeacht welke stijl wordt beoefend. Vrijwel alle bewegingen zijn cirkelvormig. Beweeg licht, zelfverzekerd, geluidloos, als een sluipende kat die een muisje in het gras ontwaart. Als de hierboven genoemde principes in acht worden genomen, zal de ademhaling op harmonieuze wijze deel gaan uitmaken van de tai chi-oefening, er zogezegd mee samensmelten. Zodra die fase is bereikt, volgt de adem onbewust elke beweging en kan chi vrij door het lichaam stromen.

Tai Chi 1 december 2020

Al een heel aantal jaren nam ik s‘morgens na het opstaan een half uur tijd voor mezelf. Ik deed dan yoga aangevuld met andere oefeningen die gewoon lekker waren en goed voelde voor mijn lichaam. Het ging er niet altijd even zachtzinnig aan toe. Ik vraag veel van mezelf, ben fanatiek, houd van tempo maken, ben nogal ongeduldig en ga gemakkelijk over mijn grenzen.
Een jaar of vijf geleden begon een lesgever met Tai Chi voor ouderen.
Ik gaf me op, kende het niet maar ik was wel benieuwd naar deze vorm van bewegen.
Aanvankelijk vond ik de tai chi wat soft en de bewegingen waren voor mijn doen wat traag. Ik kwam er echter al vlug achter dat het hierbij om zachtheid gaat, langzaam met aandacht bewegen en ervaren wat dit met je lichaam doet. Alles met een innerlijke glimlach en vooral genieten van het uurtje voor jezelf.

Gaandeweg leer ik om echt te voelen wat er in mijn lichaam gebeurt. Staan met losse knieën maakt dat ik steviger sta.
Rechtop, kruin naar de blauwe hemel zorgt ervoor dat ik minder in mijn rug hang, en niet meer op één been ga staan. Van kinds af aan had ik al een slechte houding. Ik hoor mijn moeder nog zeggen. “buik inhouden en borst vooruit” dat probeerde ik dan gehoorzaam te doen maar dat hielp niets. Toen moest ik op ballet om mijn houding te verbeteren. Ik vond ballet niet zo leuk en het hielp ook niet echt voor mijn houding. Het moest dus zijn: bekken kantelen en zink in het staartbeen, schouders loslaten en kruin uitstrekken. Dat wist mijn moeder natuurlijk niet.

Na vijf jaar tai chi heb ik een betere lichaamshouding een betere lichaamsbeleving en ben ik redelijk tevreden over mijn balans..
De rugpijn, die ik vroeger vaak had, is verdwenen. Ik heb ook praktisch nooit meer spierpijn als ik stevig in de tuin heb gewerkt of op een andere manier mijn spieren intensief heb gebruikt.

Dit komt echter niet alleen door een keer in de week een uurtje les. Daar doe ik inspiratie op, leer mijn lichaam voelen en ervan genieten, heb ik geleerd dat langzaam bewegen prettiger is dan tempo maken. Body en mind zijn in verbinding.
Maar het allerbelangrijkste is voor mij THUIS OEFENEN zoveel mogelijk liefst iedere dag.
Vaak moet ik mezelf pushen om te beginnen, maar eenmaal bezig vergeet ik de dagelijkse dingetjes en soms raak ik in een flow. Heerlijk voel ik me dan na een half uur. Ik ben weer helemaal compleet. Omdat ik dit nu al zo’n tijd doe voel ik me niet fijn als ik een dag oversla. Ik mis dan de endorfine (geluk hormoon)

Aanbeveling: Oefen zoveel mogelijk zelf thuis. Begin met twee of drie keer per week zo veel mogelijk op dezelfde dag en tijdstip.
Doe oefeningen waar jij je goed bij voelt, waar jouw lichaam op dat moment om vraagt of die wij tevoren in de les gedaan hebben.
Als je een (pas)spiegel gebruikt kun je jezelf corrigeren.
Ik zet tai chi muziek op via You Tube, dan weet ik zeker dat ik het tempo volg en niet te snel beweeg en minder door mijn hoofd afgeleid wordt.
Vaak hoor ik de stem van de lesgever dan in mijn hoofd aanwijzingen geven.
Tai Chi is nu voor mij onmisbaar.

Erna van den Boom

Tai Chi voor artritis-programma.

In de loop der jaren heeft Tai Chi voor reuma en artrose zijn positief effect op de gezondheid en het welbevinden van vele mensen ruimschoots bewezen.

Recente wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat Tai Chi ondersteunend werkt voor mensen die kampen met reuma, artrose, CVS, fibromyalgie, ADHD, ziekte van Parkinson maar ook slapeloosheid en depressie. In veel landen wordt Tai Chi volledig door het ziekenfonds terugbetaald omwille van zijn bijdrage aan de valpreventie voor senioren.

Een op vier Vlamingen heeft last van reuma of artrose, zo bleek in 2008 uit een onderzoek van vrouwenvereniging Viva-SVV. Experts zijn het erover eens dat zachte beweging de kwalijke effecten van deze aandoeningen zoveel mogelijk indijkt.
Tai Chi voor Reuma en Artrose is een programma dat speciaal voor mensen met reuma en artrose ontwikkeld werd door Dr Paul Lam, een Australische huisarts. Verenigingen van reumapatiënten van over heel de wereld ondersteunen het programma.

De vorm is erop gericht om het ongemak te verlichten dat gepaard gaat met diverse reumatische aandoeningen.

Tevens verbetert deze Tai Chi vorm de algehele gezondheid.
Het team van Dr. Lam heeft samengewerkt met experts uit de medische wereld om een eenvoudig, veilig en effectief programma samen te stellen.

Het programma is gebaseerd op de Sun stijl. Het is zeer effectief voor mensen met reuma, artrose en andere gewrichtsklachten, maar ook mensen zonder deze klachten zijn gebaat bij deze rustige vorm met veel aandacht voor interne beweging.

Een Koreaanse studie uit 2003 heeft uitgewezen dat het Tai Chi voor Reuma en Artrose-programma effectief en veilig is in de aanpak van reuma en artrose. Een andere studie toont merkbare verbeteringen door het regelmatig uitvoeren van het Tai Chi voor Reuma en Artrose-programma bij mensen met knie- en heupartrose.

Beweging, zonder overbelasting,  is belangrijk bij elke aanpak van reuma en artrose. De meeste medische experts zijn het erover eens dat die beweging zich best richt op drie factoren: lenigheid, spierkracht en algemene fitheid.
•Lenigheidsoefeningen kunnen pijn en verstijving verminderen, zodat bewegen gemakkelijker wordt.
•Spierversterkende oefeningen zijn belangrijk voor een extra ondersteuning en bescherming van de gewrichten. Sterkere spieren betekent minder pijn.
•Fitheid en uithoudingsvermogen zijn belangrijk voor de algehele gezondheid en het goed functioneren van hart, longen en spieren.

Tai Chi verbetert bovendien de lichaamshouding, brengt lichaam en geest in harmonie en versoepelt de stroom van Qi (de levensenergie die alle lichaamsfuncties regelt en bepalend is voor de gezondheid en de vitaliteit).  Belangrijk is ook dat Tai Chi een erg leuke groepsactiviteit is.